Η οστεοπόρωση είναι μια νόσος που βαθμιαία αδυνατίζει τα οστά. Με την πάροδο των ετών γίνονται περισσότερο εύθραυστα και τελικά σπάζουν.
Η σημερινή επιστήμη έχει την δυνατότητα να προλάβει αυτές τις παθολογικές καταστάσεις, αρκεί να ενημερωθείτε σωστά και να ενεργήσετε έγκαιρα. Η πρόληψη αρχίζει από την παιδική ηλικία.
Τι είναι οστεοπόρωση; Ποια η σημασία της;
Εξέλιξη της Οστεοπόρωσης
Η Οστεοπόρωση είναι μια γενικευμένη πάθηση των οστών ,όλων των οστών του σώματος, τα οποία σιγά-σιγά χάνουν τη μηχανική αντοχή τους και αδυνατίζουν. Γίνονται λεπτά, πορώδη και εύθραυστα. Απειλούνται να σπάσουν αναίτια, με την εφαρμογή μίας συνηθισμένης καθημερινής δύναμης, μιας ασήμαντης βίας ή με την ελαφριά πτώση στο έδαφος.
Η κύρια εκδήλωση της είναι τα κατάγματα, τα οποία εμφανίζονται μετά τα 50 έτη, προκαλώντας πόνο, παραμορφώσεις και σημαντική αναπηρία, ενώ επιφέρουν οικονομική επιβάρυνση και κοινωνική εξάρτηση. Αρκετές φορές μάλιστα κινδυνεύει η ζωή του αρρώστου.
Η πορεία της οστεοπόρωσης μέχρι την εμφάνιση του κατάγματος είναι αθόρυβη, ασυμπτωματική και μακρόχρονη. Γι΄αυτό αποκαλείται σιωπηλή νόσος ή σιωπηλή επιδημία, επειδή προσβάλλει το 30% των γυναικών μετά τα 50 έτη. Μεγάλο ποσοστό ηλικιωμένων γυναικών αλλά και ανδρών έχουν οστεοπόρωση ή κάταγμα, ιδίως στη σπονδυλική στήλη, χωρίς να υποψιάζονται τίποτα.
Ουσιαστικά η νόσος αρχίζει από την παιδική και εφηβική ηλικία. Τότε αναπτύσσονται (χτίζονται) τα οστά, τα οποία θα έχουμε σε όλη την μετέπειτα ζωή μας.
Η οστεοπόρωση εμφανίζεται και επιταχύνεται μετά την κλιμακτήριο, αλλά σπανιότερα μπορεί να αρχίσει και σε μικρότερη ηλικία.
Ο κίνδυνος κατάγματος του σκελετού αυξάνεται με την ηλικία. Δεδομένου ότι τα τελευταία χρόνια ο μέσος όρος ζωής του ανθρώπου αυξάνεται θεαματικά, πληθαίνει αντίστοιχα και ο αριθμός των ηλικιωμένων με οστεοπόρωση. Μια γυναίκα 40 ετών κινδυνεύει να υποστεί κάταγμα στο υπόλοιπο της ζωής της σε ποσοστό 40%, ενώ ένας άνδρας λιγότερο, στο 15%.
Στην ηλικία των 78 ετών μια στις τρείς γυναίκες και ένας στους πέντε άνδρες κινδυνεύουν από κατάγματα του ισχίου.
Τα συχνότερα κατάγματα αφορούν τη σπονδυλική στήλη (ΣΣ), το ισχίο (γοφό) και τον καρπό. Σήμερα με την τεχνολογική ανάπτυξη και την επιστημονική πρόοδο, η οστεοπόρωση και ο κίνδυνος μελλοντικού κατάγματος μπορεί να προβλεφθούν και να προληφθούν. Υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες για την εύκολη αντιμετώπιση τους, αρκεί να ενημερωθείτε σωστά και να δράσετε έγκαιρα.
Κατά την γνώμη μας, η ενημέρωση για την οστεοπόρωση είναι εθνικό πρόβλημα δημοσίας υγείας και η αγωγή αυτή πρέπει να ξεκινά από τη σχολική ηλικία.
ΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΥΞΑΝΟΥΝ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ
H οστεοπόρωση χαρακτηρίζεται από ελάττωση της οστικής μάζας, η οποία συντελείται σταδιακά και χωρίς προειδοποιητικά σημάδια. Τα συμπτώματα εμφανίζονται όταν η ασθένεια έχει ήδη προχωρήσει αρκετά. Οι παράγοντες κινδύνου συμβαίνουν:
- Αν οι γονείς σας έπασχαν από οστεοπόρωση ή αναίτια κατάγματα (χωρίς βία ή τραυματισμό).
- Αν κάνετε υπερβολική χρήση αλατιού , καφέ, οινοπνεύματος, καπνίσματος ή κόκα-κόλα.
- Αν είστε λεπτόσωμη, ολιγοβαρής και ξανθιά.
Κάταγμα Ισχίου
- Αν αποφεύγετε συστηματικά το γάλα και τα γαλακτοκομικά προιόντα.
- Αν δεν κάνετε γυμναστική ή μείνατε ακινητοποιημένη στο κρεβάτι για πολλούς μήνες από ασθένεια ή τραυματισμό.
- Αν παίρνετε ή έχετε πάρει υψηλές δόσεις κορτιζόνης για περισσότερο από τέσσερις μήνες .Η ολιγοήμερη κορτιζονοθεραπεία δεν βλάπτει καθόλου, αντίθετα μπορεί να λύσει σοβαρά προβλήματα. Το ίδιο ισχύει για τις τοπικές ενέσεις κορτιζόνης περιαρθρικά (ώμο, αγκώνα, καρπό, μέση, γόνατο).
- Αν είχατε σοβαρές διαταραχές της περιόδου ή πρόωρη εμμηνόπαυση πριν την ηλικία των 45ετών ή να έχετε κάνει υστερεκτομή (αφαίρεση μήτρας-ωοθηκών).
- Αν πάσχετε από νοσήματα που προκαλούν οστεοπόρωση ,όπως ρευματοειδή αρθρίτιδα, φλεγμονώδη κολίτιδα, υπερπαραθυρεοειδισμό, υπερθυρεοειδισμό.
- Αν έχετε υποστεί στο παρελθόν κάταγμα, οι πιθανότητες επταπλασιάζονται για νέο κάταγμα.
- Αν παίρνετε αντιπηκτικά ή αντιεπιληπτικά φάρμακα
Βιβλιογραφία:
Δ. Γουλές – Ρευματολόγος: Οστεοπόρωση στην κλινική πράξη. Αθήνα, Εκδόσεις ΔΟΜΠΡΙΤΣ
Calciform: Aναβράζοντα δισκία ασβεστίου.