Θα ήθελα να περιγράψω το οικονομικό πλαίσιο (από την πλευρά του Ασθενούς) για την Δημόσια Υγεία στη Σουηδία. Το πλαίσιο αυτό αλλάζει λίγο από Νομό σε Νομό αλλά χονδρικά είναι περίπου το ίδιο σε όλη την χώρα. Eδώ παίρνω σαν παράδειγμα τον Νομό του Jonkoping.
Ότι γράφω ισχύει τώρα, δηλαδή τον Ιανουάριο του 2014, αλλά κάπως έτσι ήταν το σύστημα από το 1987 τουλάχιστον, που γνωρίζω τη Σουηδία.
Ότι ισχύει για τους Δημόσιους Ιατρούς (που είναι η μεγάλη πλειοψηφία στην Σουηδία), ισχύει και για τους Ιδιώτες Ιατρούς που έχουν σύμβαση με το Σουηδικό Δημόσιο.
Στη Σουηδία υπάρχει ένα ενιαίο ταμείο ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και σύνταξης για όλους τους κατοίκους της χώρας είτε αυτοί εργάζονται είτε όχι.
Το νόμισμα είναι η Σουηδική Κορώνα. 10 Σουηδικές Κορώνες (Σ.Κ.) είναι 1,13 Ευρώ (Ε). Τα ποσά στα οποία θα αναφερθώ παρακάτω τα έχω μετατρέψει κατά προσέγγιση σε Ευρώ για την ευκολία μας.
Κάθε φορά που κάποιος θέλει να επισκεφτεί ένα Γενικό Ιατρό για εξέταση στο Κέντρο Υγείας κοστίζει 17 Ε. Επίσκεψη κατ´οίκον κοστίζει 34 Ε. Ανανέωση παλιάς συνταγής κοστίζει 11 Ε. Αν θελήσει να πάει κανείς από μόνος του κατευθείαν στο Νοσοκομείο κοστίζει 34 Ε. Σε περίπτωση που ο Νοσοκομειακός Ιατρός θεωρήσει ότι ο Ασθενής δεν χρήζει νοσοκομειακής περίθαλψης αλλά πρωτοβάθμιας, μπορεί να παραπέμψει τον Ασθενή πίσω στο Κέντρο Υγείας (και αυτό συμβαίνει αρκετά συχνά).
Αν όμως ο Ασθενής επισκεφτεί πρώτα τον Γενικό του Ιατρό και ο Γενικός Ιατρός παραπέμψει επειγόντως τον Ασθενή στο Νοσοκομείο, τότε ο Ασθενής δεν πληρώνει τίποτε επιπλέον για την επίσκεψη στο Νοσοκομείο παρά μόνο ότι κόστισε για να επισκεφτεί τον Γενικό Ιατρό (17 Ε). Αν η παραπομπή στο Νοσοκομείο δεν είναι επείγουσα κοστίζει στον Ασθενή επιπλέον 17 Ε. Στον φυσικοθεραπευτή ή τον εργοθεραπευτή του Κέντρου Υγείας η επίσκεψη κοστίζει 9 Ε. Σε περίπτωση που ο Ασθενής χρειάζεται κάτι απλό μπορεί να συμβουλευτεί και νοσηλεύτρια και τότε είναι δωρεάν.
Η περίθαλψη των παιδιών και των νέων κάτω των 20 ετών καθώς και των στρατευμένων είναι δωρεάν. Η παρακαλούθηση των εγκύων από Μαία είναι δωρεάν. Το τεστ εγκυμοσύνης κοστίζει 11 Ε. Ένα τεστ Παπανικολάου κοστίζει 11 Ε. Τέλος η μαστογραφία κοστίζει και αυτή 11 Ε.
Αν για κάποιο λόγο ο Ασθενής δεν έχει να πληρώσει επί τόπου του στέλνουν λογαριασμό στο σπίτι. Αν αγνοήσει τον λογαριασμό δεν τον παν και στα δικαστήρια.. αλλά την επόμενη φορά που θα πάει στον Ιατρό θα του γίνει παρατήρηση.
Ο Ασθενής παίρνει απόδειξη κάθε φορά που πληρώνει για να επισκεφτεί Ιατρό ή άλλο νοσηλευτικό προσωπικό και αυτές τις αποδείξεις πρέπει να τις κρατά (αν και αυτά καταγράφονται και στον υπολογιστή του Ιατρού).
Μέσα στην διάρκεια ενός ημερολογιακού έτους ένας Ασθενής μπορεί να πληρώσει για Ιατρούς, υπόλοιπο νοσηλευτικό προσωπικό και νοσηλίες μέχρι και 125 Ε συνολικά. Από εκεί και πέρα βγάζει κάρτα ελευθέρας και μπορεί να επισκέφτεται τους Ιατρούς και το υπόλοιπο νοσηλευτικό προσωπικό εντελώς δωρεάν για το ίδιο έτος.
Η περίθαλψη για τα παιδιά και νέους μέχρι και 20 ετών είναι εντελώς δωρεάν ήδη από την πρώτη επίσκεψη.
Σε περίπτωση που γίνει εισαγωγή στο Νοσοκομείο, ο Ασθενής πληρώνει 11 E/ημέρα τις πρώτες δέκα ημέρες και μετά την δέκατη ημέρα 7Ε/ημέρα. Φακελλάκια δεν υπάρχουν στη Σουηδία. Μπορεί π.χ. να κάνει κανείς εγχείρηση καρδιάς by-pass, να μείνει στο Νοσοκομείο 10 ημέρες, και να πληρώσει συνολικά 110 Ε.
Για την φαρμακευτική περίθαλψη:
Το κόστος των 125 πρώτων Ε για φάρμακα σε ένα ημερολογιακό έτος το επωμίζεται εξολοκλήρου ο ασθενής και από εκεί και πάνω πληρώνει όλο και μικρότερη συμμετοχή. Και σε αυτή την περίπτωση κρατά τις αποδείξεις (αν και αυτά τα ποσά αποθηκεύονται επίσης στον υπολογιστή του Φαρμακείου). Αν μέσα σε ένα ημερολογιακό έτος ο ασθενής ξεπεράσει συνολικά συμμετοχή 250 Ε για φάρμακα τότε παίρνει κάρτα ελευθέρας και για τα φάρμακα για το έτος αυτό.
Με το σύστημα αυτό αποθαρρύνονται οι Ασθενείς οι οποίοι απλώς είδαν φως στο Κέντρο Υγείας και μπήκαν…έτσι για να μετρήσουν την πίεσή τους…και έτσι αποφεύγεται ο άσκοπος συνωστισμός.
Με το σύστημα επίσης αυτό, παρακινείται έμμεσα ο Ασθενής να προστρέξει πρώτα στον Γενικό Ιατρό αντί να πάει στο Νοσοκομείο αφού είναι φθηνότερο να επισκεφτεί τον Γενικό Ιατρό του.
Ένα άλλο πλεονέκτημα είναι ότι ο Ασθενής σέβεται το Ιατρό και το έργο που αυτός επιτελεί (διότι ως γνωστόν ό,τι είναι δωρεάν δεν είναι καλό και μόλις πάμε και πληρώσουμε για το ίδιο πράγμα τότε αμέσως αυτό μεταμορφώνεται και γίνεται καλύτερο….).
Με το σύστημα αυτό καλύπτεται τέλος και ένα μέρος της χρηματοδότησης των μονάδων Υγείας της χώρας. Να πω ότι τα Κέντρα Υγείας έχουν δικό τους προυπολογισμό και στο τέλος της χρονιάς ο διευθυντής του κάθε Κέντρου Υγείας συντάσσει ετήσιο οικονομικό ισολογισμό.
Να τονισθεί βέβαια και το ότι στη Σουηδία όλοι οι άνθρωποι έχουν ένα εγγυημένο κατώτατο εισόδημα από το κράτος (ανεξάρτητα αν έχουν εργαστεί ποτέ στην ζωή τους ή όχι) και αυτό το 2014 ανέρχεται γύρω στα 700 Ε τον μήνα. Το κόστος ζωής στη Σουηδία και στην Ελλάδα είναι πλέον περίπου το ίδιο.
Αργύρης Αργυρίου,
Γενικός Ιατρός, Καβάλα.
Απόφοιτος Ιατρικής Lund Σουηδίας.
Πηγή: 4news.gr