Γράφει ο Δημήτριος Τριανταφυλλόπουλος, Ορθοπαιδικός-Χειρουργός Ενηλίκων και Παίδων στο Ιατρικό Περιστερίου και στο Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών
Η ολική αρθροπλαστική στις παθήσεις αρθρίτιδας του γόνατος, με τοποθέτηση τεχνητών εμφυτευμάτων, είναι μία επέμβαση ρουτίνας στις ημέρες μας, με πολύ καλά αποτελέσματα σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, σχετικά με τη μακροβιότητα των προθέσεων καθαυτών.
Παρόλα αυτά και παρά το γεγονός της- κατά γενική παραδοχή – βελτίωσης της ποιότητας της τεχνικής κατασκευής των εμφυτευμάτων, αστάθμητοι παράγοντες όπως η οστεοτομία και η τοποθέτηση των εμφυτευμάτων, σε σχέση με τα συγκεκριμένα ανατομικά δεδομένα ανά ασθενή, η αξιολόγηση και ακριβής εξισορρόπηση του χάσματος κάμψης – έκτασης στην άρθρωση του γόνατος, η ανάκτηση σταθερής συνδεσμικής τάσης σε διάφορες κλίσεις και κινήσεις της άρθρωσης, μπορούν να περιορίσουν τη μετεγχειρητική κινηματική επαναφορά του ασθενή. Κάτι τέτοιο μπορεί να επιφέρει και συνοδές επιπλοκές – από τη χρήση συμβατικών εργαλείων –όπως, ο μετεγχειρητικός πόνος, η απώλεια αίματος και η πιθανή εμβολή, σε τέτοιο τρόπο που οι ίδιοι οι ασθενείς μετεγχειρητικά να μην είναι ευτυχείς από την κινηματική λειτουργία του χειρουργηθέντος μέλους (έως και 48% των ασθενών με ολική αρθροπλαστική γόνατος, ανεξάρτητα από τον τύπου των προθέσεων και τη χρήση συμβατικών εργαλείων, δεν επανακάμπτουν στις καθημερινές δραστηριότητές τους, λόγω της πλημμελούς κινηματικής μετεγχειρητικής ποιότητας της αρθροπλαστικής, σύμφωνα με δεδομένα της παγκόσμιας βιβλιογραφίας). Επομένως, γίνεται σαφές ότι επιβάλλεται η εξάλειψη αυτών των φαινομένων.
Χαρακτηριστικά, ακόμα και σε κέντρα με μεγάλη εμπειρία χειρουργικής αποκατάστασης στην ολική αρθροπλαστική γόνατος, αναφέρονται οι παρακάτω κύριες επιπλοκές:
- Η πλημμελής τοποθέτηση, με απόκλιση από το μηχανικό άξονα, μεγαλύτερη των 3 μοιρών (mal-position), με συνέπεια την ανισομερή κατανομή φορτίων σε μία εκ των επιφανειών του πολυεθυλαινίου, γεγονός που προκαλεί προϊόντα φθοράς και χαλάρωση της πρόθεσης, με συνοδεία πόνου στον ασθενή.
- Το φαινόμενο εξάρθρωσης των εμφυτευμάτων, συνέπεια της πλημμελούς εκτίμησης / εξισορρόπησης των συνδεσμικών στοιχείων στα διαστήματα κάμψης – έκτασης της άρθρωσης.
- Η πιθανή δημιουργία πνευμονικής εμβολής από τη χρήση ενδομυελικού οδηγού για την οστεοτομία του μηριαίου οστού. Αυτό έχει ως συνέπεια να κινδυνεύει η ζωή του ασθενή και να απαιτείται εντατική χορήγηση αντιπηκτικών σκευασμάτων, επιπλέον ημέρες νοσηλείας στο Νοσοκομείο, με πιθανή παραμονή σε Μ.Ε.Θ. και δημιουργία αρνητικού κλίματος στο περιβάλλον του ασθενή.
- Η πιθανή δημιουργία φλεγμονής από τη διεγχειρητική εμπλοκή πολλών διαφορετικών εργαλείων, με πολλαπλές προηγούμενες χρήσεις για τις οστεοτομίες μηρού και κνήμης, και επιβάλλεται μετεγχειρητική αγωγή αποκατάστασης της επιπλοκής.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω επιπλοκών σημειώνεται οικονομική επιβάρυνση του ασθενή από τη χρήση επιπλέον φαρμακευτικών σκευασμάτων, παράταση της παραμονής στο Νοσοκομείο κ.ά.
Το πιο σύγχρονο τεχνολογικό επίτευγμα που μας επιτρέπει να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά αυτές τις δυσλειτουργίες είναι η χρήση Ηλεκτρονικών Συστημάτων Ψηφιακά Καθοδηγούμενης Πλοήγησης για τη χαρτογράφηση των ανατομικών δεδομένων της άρθρωσης και τη διεγχειρητική καθοδήγηση του χειρουργικού πρωτόκολλου της ολικής αρθροπλαστικής του γόνατος.
Με αυτόν τον τρόπο, ο χειρουργός, μέσω της υποστηρικτικής ψηφιακής υποβοήθησης του συστήματος, μπορεί -με δική του πάντα επιβεβαίωση ή μεταβολή δεδομένων- να καθορίζει τα ανατομικά στοιχεία, πάνω στα οποία, με πολύ μεγάλη ακρίβεια, πραγματοποιεί τις οστεοτομίες αλλά και επεμβαίνει στην εξισορρόπηση των μαλακών μορίων της άρθρωσης, με μικρομετρική ψηφιακή ακρίβεια.
Συγκεκριμένα, ο υπερσύγχρονος τεχνολογικός εξοπλισμός αιχμής που διαθέτει η κλινική μας, επιτρέπει την επιτυχή αντιμετώπιση των δυσκολιών, σε σχέση με τα συμβατικά εργαλεία. Παρουσιάζει τα εξής πλεονεκτήματα:
- Απαιτεί το μικρότερο χειρουργικό χρόνο για τη συλλογή ανατομικών στοιχείων χαρτογράφησης της άρθρωσης, γεγονός που επιταχύνει την επέμβαση και το χρόνο λειτουργίας του Ισχαίμου, σε επίπεδα όμοια με εκείνα της χρήσηςσυμβατικών εργαλείων.
- Χρειάζεται ένα μόνο κοπτικό οδηγό κύριων οστεοτομιών μηρού και κνήμης, γεγονός πουμειώνει κατά 75% τον όγκο εργαλείων, μειώνοντας την πιθανότητα φλεγμονής και το κόστος αποστείρωσης μεγάλου όγκου εργαλείων.
- Ελαχιστοποιεί την πιθανότητα πνευμονικής εμβολής, από την απώλεια ανάμιξης ενδομυελικού οδηγού στον αυλό του μηριαίου
- Εξαλείφει την ανάγκη μετεγχειρητικής παροχής αίματος, καθώς αποφεύγεται η διάνοιξη του μηριαίου αυλού.
- Προάγει τη δυνατότητα άμεσης μετεγχειρητικής κινητοποίησης του ασθενή, χωρίς πόνο.
- Καθορίζει με ακρίβεια την καθετότητα οστεοτομίας της κνήμης και των περιφερικών κονδύλων του μηριαίου σε σχέση με τον μηχανικό άξονα, αποφεύγοντας τη μέγιστη επιτρεπτή απόκλιση των 3 μοιρών ραιβότητας ή βλαισότητας, γεγονός που θα μπορούσε να αποφέρει μονομερή μετεγχειρητικά φορτία στην άρθρωση, φθορά του ένθετου πολυεθυλαινίου, χαλάρωση του εμφυτεύματος και πόνο στον ασθενή.
- Καθορίζει τη στροφή της μηριαίας πρόθεσης,με βάση τα -μοναδικά ανά ασθενή- ανατομικά δεδομένα, που προκύπτουν από τον άξονα των επικονδύλων και την γραμμή Whiteside, γεγονός που προσδίδει το βέλτιστο εύρος κάμψης της πρόθεσης, χωρίς να υπάρχει ανάγκη επιγονατιδομηριαίας αποσυμφόρησης (release).
- Διαθέτει προαιρετικά επιπλέον λογισμικό πρωτόκολλο για διεγχειρητικές συγκριτικές μετρήσεις παθητικού κινηματικού ελέγχου, πριν την αφαίρεση χιαστών συνδέσμων και την τοποθέτηση των τελικών εμφυτευμάτων, διασφαλίζοντας πλήρη εξισορρόπηση των συνδεσμικών στοιχείων της Άρθρωσης αλλά και σταθερή επαλληλία των προθέσεων σε όλες τις συνθήκες κίνησής της.
- Διαθέτει πολύ μικρής διαμέτρου ζεύγος καρφίδων σταθεροποίησης λαβών, συγκράτησης ανακλαστήρων μηρού και κνήμης. Μπορούν να τοποθετηθούν διαδερμικά, διευκολύνοντας τη διεκπεραίωση ελάχιστα επεμβατικού πρωτοκόλλου και αποφεύγοντας το αδυνατίσμα του φλοιού των οστών.
- Καταγράφει ανά ασθενή όλα τα χειρουργικά δεδομένα της επέμβασης διεγχειρητικά, γεγονός που εγγυάται την κατά 100% βέλτιστη και εξατομικευμένη αντιμετώπιση της παθήσής του.
- Μειώνει σημαντικά το κόστος της επέμμβασης καθώς δεν υπάρχει ανάγκη για μετεγχειρητική μετάγγιση αίματος, χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων, μεγάλο όγκο αποστείρωσης εργαλείων και μακρά νοσηλεία.